Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Karar’da Belgelendirmeye İlişkin Yapılan Değişiklikler

ADMD Avukatlık Bürosu
Kardelen Lüle & Zeynep Özbaran

Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Karar’da Değişiklik Yapılmasına İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı (“Karar”) 25 Şubat 2020 tarih ve 31050 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. İlgili Karar’ın 19. Maddesi, başlığı ile birlikte değiştirilmiş olup ayrıca aynı Karar’a 19. Maddesinden sonra gelmek üzere “Belgelendirme ve Ceza İndirimi” başlıklı 19/A maddesi eklenmiştir. Karar’ın “Belgelendirme” başlıklı 19. Maddesine göre; belgelendirme genel rapor, yıllık transfer fiyatlandırması raporu ve ülke bazlı rapordan oluşmaktadır.

1) Genel Rapor

Genel rapor, çok uluslu işletmeler grubunun organizasyon yapısı, işletme faaliyetlerinin tanımı, gayri maddi haklar, grup içi finansal işlemler ve vergisel durum bilgilerini içermektedir.

Çok uluslu işletmeler grubu kapsamında bulunan ve bir önceki hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi ekinde yer alan bilançodaki aktif büyüklüğü ve gelir tablosundaki net satışlar tutarının her ikisi de 500 Milyon TL ve üzerinde olan Türkiye’de mukim kurumlar vergisi mükellefleri, 2019 yılı hesap döneminden başlamak üzere ve sonrasında başlayan hesap dönemleri için Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’na (“İdare”) sunmak üzere genel rapor hazırlamakla yükümlüdür.

İlk genel rapor, normal hesap dönemlerine tabi işletmelerin 2019 yılı için, özel hesap dönemlerine tabi işletmelerin ise 1 Ocak 2019 tarihinden sonra başlayan hesap dönemi için hazırlanacaktır. Genel rapor, ilgili hesap dönemini takip eden hesap döneminin sonuna kadar hazırlanmalıdır.

Genel raporun, hazırlama süresi sona erdikten sonra, istenmesi durumunda, İdare veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlara ibraz edilmesi zorunludur.

2) Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporu

Yıllık transfer fiyatlandırması raporu, çok uluslu şirketler grubunun Türkiye mukimi işletmesinin ilişkili şirketleriyle yaptığı işlemler hakkında detaylı bilgileri içermektedir. Yıllık transfer fiyatlandırması raporunun, kurumlar vergisi beyannamesinin verilme süresine kadar hazırlanması ve bu süre sona erdikten sonra istenmesi durumunda İdareye veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlara ibraz edilmesi zorunludur.

a. Mükellefiyet Durumu ve İlişkili İşleme Göre Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporu Hazırlanması:

Mükellefler aşağıda belirtilen işlemlere yönelik olarak yıllık transfer fiyatlandırması raporu hazırlar:

• Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’na kayıtlı mükelleflerin bir hesap dönemi içinde ilişkili kişilerle yaptığı yurtiçi ve yurtdışı işlemler,
• Diğer kurumlar vergisi mükelleflerinin bir hesap dönemi içinde ilişkili kişilerle yaptığı yurtiçi işlemler,
• Serbest bölgelerde faaliyette bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin ilişkili kişilerle yaptığı işlemler,
• Tüm kurumlar vergisi mükelleflerinin yurtdışı şubeleri ve serbest bölgelerde bulunan ilişkili kişilerle yaptığı işlemler.

Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’na kayıtlı mükellefler ile serbest bölgelerde faaliyette bulunan kurumlar vergisi mükellefleri dışındaki, diğer kurumlar vergisi mükelleflerinin ilişkili kişilerle yaptıkları yurtiçi işlemler ve gelir vergisi mükelleflerinin ilişkili kişilerle yaptıkları yurtiçi ve yurtdışı işlemler için yıllık transfer fiyatlandırması raporu hazırlama zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak, mükelleflerin bu işlemlere ilişkin söz konusu raporda yer alması gereken bilgi ve belgeleri, istenmesi durumunda, İdareye veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlara ibraz etmeleri zorunludur.

3) Ülke Bazlı Rapor

Ülke bazlı raporda, çok uluslu şirketler grubunun faaliyet gösterdiği her bir ülke ile ilgili gelir, vergi öncesi kâr/zarar, ödenen/tahakkuk eden gelir/kurumlar vergisi, sermaye ve çeşitli ticari faaliyet ölçütleri bilgileri yer almaktadır.

Ülke Bazlı Rapor, toplam konsolide grup geliri, 750 milyon Avro ve üzerinde olan çok uluslu işletmeler grubunun Türkiye’de mukim nihai ana işletmesi (Türkiye’de birden fazla işletmesi bulunması durumunda diğerleri adına biri) tarafından hazırlanarak raporlanan hesap döneminden sonraki Aralık ayın sonuna kadar ülke bazlı raporu hazırlayarak elektronik ortamda İdareye sunacaktır. Şayet ana işletmenin mukim olduğu ülkeye veya raporlama ile ilgili bilgi paylaşımına ilişkin bir sorun mevcutsa, bu rapor, kriterleri karşılayan işletmeler grubunun Türkiye’deki işletmesi tarafından İdareye sunulur.

Konsolide finansal tabloların Avro dışında bir para biriminde düzenlenmesi halinde yukarıda belirtilen haddin hesaplanmasında, raporlanan hesap döneminden bir önceki hesap dönemi için Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nca (TCMB) belirlenen döviz alış kurlarının ortalaması dikkate alınacaktır.

İlk ülke bazlı rapor, 2019 hesap dönemi için, 31 Aralık 2020 tarihine kadar İdareye sunulacaktır. Özel hesap dönemine tabi olan Türkiye'de mukim nihai ana işletme ilk ülke bazlı raporu, 1 Ocak 2019'dan sonra başlayan hesap dönemi için hazırlayacak ve ilgili özel hesap döneminin bitimini takip eden Aralık ayının sonuna kadar elektronik ortamda İdareye sunacaktır.

Kapsama giren çok uluslu işletmeler grubu üyeleri; nihai ana işletme veya vekil işletme olup olmadıklarını ve grup adına hangi işletmenin raporlama yapacağı ile hesap dönemi hakkındaki bilgileri, ilk ülke bazlı rapor ile ilgili olarak, Ağustos 2020 sonuna kadar İdareye bildirecektir. Takip eden yıllara ilişkin söz konusu bilgiler de her yılın Haziran ayı sonuna kadar İdareye sunulacaktır.

4) Belgelendirme ve Ceza İndirimi

Karar’ın 19/A maddesi uyarınca transfer fiyatlandırmasına ilişkin belgelendirme yükümlülüklerinin tam ve zamanında yerine getirilmiş olması kaydıyla, örtülü olarak dağıtılan kazanç nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmemiş veya eksik tahakkuk ettirilmiş vergiler için vergi ziyaı cezası %50 indirimli olarak uygulanmaktadır. Ancak Vergi Usul Kanunu’nun 359. Maddesinde yazılı fiillerle vergi ziyaına sebebiyet verilmesi hali, indirimli ceza uygulaması kapsamı dışındadır.