Dijital Hizmet Vergisi

ADMD Avukatlık Bürosu
İlayda Doğan

GİRİŞ

07.12.2019 tarih ve 30971 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 7194 Sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (7194 Sayılı Kanun) ile Dijital Hizmet Vergisi (DHV) ihdas edilmiştir.

Buna göre Türkiye’de dijital ortamda sunulan her türlü reklam hizmetleri, içerik satışları (oyun, müzik, video, uygulama içi satışlar vb. gibi), sosyal medya sitelerinde verilen ücretli hizmetler, mal ve hizmet satışında aracılık yapan web sitelerinde sunulan aracılık hizmetlerinden elde edilen hasılat üzerinden %7,5 oranında Dijital Hizmet Vergisi alınacaktır.

VERGİNİN KONUSU

7194 sayılı Kanun ile yapılan düzenleme uyarınca; Türkiye’de sunulan aşağıdaki hizmetlerden elde edilen hasılat, dijital hizmet vergisine tabi olacaktır:

a) Dijital ortamda sunulan her türlü reklam hizmetleri (reklam kontrol ve performans ölçüm hizmetleri, kullanıcılarla ilgili veri iletimi ve yönetimi gibi hizmetler ile reklamın sunulmasına ilişkin teknik hizmetler dâhil); 

b) Sesli, görsel veya dijital herhangi bir içeriğin (bilgisayar programları, uygulamalar, müzik, video, oyunlar, oyun içi uygulamalar ve benzerleri dâhil) dijital ortamda satışı ile bu içeriklerin dijital ortamda dinlenmesine, izlenmesine, oynanmasına veya elektronik cihazlara kaydedilmesine veya bu cihazlarda kullanılmasına yönelik dijital ortamda sunulan hizmetler;

c) Kullanıcıların birbirleriyle etkileşime geçebilecekleri dijital ortamların sağlanması ve işletilmesi hizmetleri (kullanıcılar arasında bir mal veya hizmetin satılmasına veya satılmasının kolaylaştırılmasına yönelik sunulan hizmetler dâhil).

Yukarıda sayılan hizmetlere yönelik dijital ortamda dijital hizmet sağlayıcıları tarafından verilen aracılık hizmetlerinden elde edilen hasılat da dijital hizmet vergisine tabidir.

VERGİNİN MÜKELLEFİ

Bu verginin mükellefi dijital hizmet sağlayıcılarıdır. Bir başka deyişle söz konusu dijital hizmeti sunanlar ödeyecek, yani tüketiciler doğrudan bir ödeme yapmayacaktır.

Dijital hizmet sağlayıcılarının 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu bakımından tam mükellef olup olmamasının, dar mükellef olmaları halinde söz konusu faaliyetleri Türkiye’de bulunan iş yeri veya daimî temsilcileri vasıtasıyla gerçekleştirip gerçekleştirmemesinin dijital hizmet vergisi mükellefiyetine tesiri bulunmaz.

Buna göre, dijital hizmet sağlayıcısının Türkiye’de gelir veya kurumlar vergisi yönünden mükellef olup olmamasının, dijital hizmet vergisi mükellefiyetine etkisi yoktur.

Dijital hizmet sağlayıcılarının düzenleme uyarınca, mükellefiyet tesis ettirmesi gerekmektedir. Mükellefiyet, Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı nezdinde elektronik ortamda oluşturulacaktır.

Bu kapsamda, dijital hizmet sağlayıcılarının ilk kez verecekleri dijital hizmet vergisi beyannamesini vermeden önce, Gelir İdaresi Başkanlığının www.digitalservice.gib.gov.tr adresinde yer alan formu doldurmaları şartı bulunmaktadır. Söz konusu formun elektronik ortamda doldurulup onaylanması üzerine, dijital hizmet sağlayıcısı adına Dijital Hizmet Vergisi mükellefiyeti oluşturulacaktır.

MUAFİYET

İlgili hesap döneminden önceki hesap döneminde, Türkiye’de elde edilen hasılatı 20 milyon Türk Lirasından veya dünya genelinde elde edilen hasılatı 750 milyon Euro’dan veya muadili yabancı para karşılığı Türk Lirasından az olanlar Dijital Hizmet Vergisinden muaf tutulmuşlardır.

Mükellefin, finansal muhasebe açısından konsolide bir grubun üyesi olması halinde, bu hadlerin uygulanmasında grubun verginin konusuna giren hizmetlere ilişkin elde ettiği toplam hasılat dikkate alınır.

VERGİNİN MATRAHI VE ORANI

• Dijital Hizmet Vergisi, ilgili vergilendirme döneminde verginin konusuna giren hizmetler nedeniyle elde edilen hasılat üzerinden %7,5 oranında uygulanır.

• Verginin konusuna giren birden fazla hizmetin tek bedel karşılığında birlikte sunulması halinde, matraha uygulanacak vergi oranı olarak bu hizmetlerden geçerli en yüksek vergi oranına tabi olan dikkate alınır.
• Cumhurbaşkanı, dijital hizmet vergisi oranını, hizmet türleri itibarıyla ayrı ayrı veya birlikte %1’e kadar indirmeye, iki katına kadar artırmaya yetkilidir.

• Verginin matrahından gider, maliyet ve vergi adı altında indirim yapılamayacağı gibi hesaplanan vergiden de herhangi bir indirim yapılamaz.  Dijital Hizmet Vergisi, fatura ve fatura yerine geçen belgelerde ayrıca gösterilmez.

VERGİNİN BEYANI VE ÖDENMESİ 

• Mükellefler ve vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar, Dijital Hizmet Vergisi beyannamelerini, vergilendirme dönemini (aylık dönemler) takip eden ayın sonuna kadar ilgili vergi dairesine vermekle yükümlüdürler.
• Dijital Hizmet Vergisi, katma değer vergisi mükellefiyeti bulunan hizmet sağlayıcıları için bu vergi bakımından bağlı bulundukları vergi dairesince, bulunmayanlar bakımından Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenecek vergi dairesince tarh olunur.
• Beyanname vermek mecburiyetinde olan mükellefler ile vergi kesmekle sorumlu tutulanlar, bir vergilendirme dönemine ait dijital hizmet vergisini beyanname verme süresi içinde öderler.
• Dijital Hizmet Vergisi mükelleflerince ödenen Dijital Hizmet Vergisi, bu mükellefler tarafından gelir ve kurumlar vergisine esas safi kazancın tespitinde gider olarak indirilebilir.

HİZMETLERE ERİŞİMİN ENGELLENMESİ

213 sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamına giren vergilere ilişkin beyanname verme ve ödeme yükümlülüklerini süresinde yerine getirmeyen bu Kanun kapsamındaki dijital hizmet sağlayıcılarına veya Türkiye’deki yetkili temsilcisine, bu yükümlülüklerin yerine getirilmesi için dijital hizmet vergisini tarha yetkili vergi dairesi tarafından internet sayfalarındaki iletişim araçları, alan adı, IP adresi ve benzeri kaynaklarla elde edilen bilgiler kullanılarak 213 sayılı Kanunda sayılan tebligat yöntemleri, elektronik posta veya diğer tüm iletişim araçları ile ihtarda bulunulabilir ve bu durum Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesinde ilan edilir.

İlandan itibaren otuz gün içinde beyan ve ödeme yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi halinde, dijital hizmet sağlayıcılarının sunmuş, oldukları hizmetlere erişimin, bu yükümlülükler yerine getirilinceye kadar engellenmesine Hazine ve Maliye Bakanlığınca karar verilir ve bu karar erişim sağlayıcılarına bildirilmek üzere Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'na gönderilir.

 Engelleme kararlarının gereği bildirimden itibaren yirmi-dört saat içinde erişim sağlayıcıları tarafından yerine getirilir.

DİJİTAL HİZMETLERE UYGULANAN DİĞER VERGİLER

STOPAJ

Diğer taraftan, 19 Aralık 2018 tarihli ve 30630 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 476 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 1.1.2019 tarihinden itibaren, internet ortamında verilen reklam hizmetlerine ilişkin olarak, bu hizmeti verenlere veya internet ortamında reklam hizmeti verilmesine aracılık edenlere;

• Mükellef olup olmamasına bakılmaksızın gerçek kişilere yapılacak ödemelerden %15,
• Dar mükellef kurumlara yapılacak ödemelerden %15,
• Türkiye’de kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan kurumlara yapılacak ödemelerden %0 

Oranında stopaj yapma yükümlülüğü getirilmiştir.

Dijital Hizmet Vergisi yukarıda yer alan düzenlemeden bağımsız olarak getirilmiştir.

Başka bir ifade ile %7,5’luk DHV uygulaması, yukarıda yer verilen  %15'lik stopaj uygulamasını kaldırılmamaktadır ve söz konusu stopaj uygulamasından bağımsız bir vergi düzenlemesi olarak uygulanacaktır. 

KDV

3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun (3065 Sayılı Kanun) 1. Maddesi’nde Türkiye’de yapılan ticari, sınai, zirai ve serbest meslek faaliyeti kapsamındaki teslim ve hizmetlerin Katma Değer Vergisi (KDV) kapsamında olduğu belirtilmiştir.

İşlemin Türkiye’de yapıldığının kabulü̈ ise hizmetler açısından 3065 sayılı Kanun’un 6/b. Maddesi’nde Türkiye’de ifa edilmiş̧ olması veya hizmetten Türkiye’de faydalanılmasına bağlanmıştır.

Dijital ortamda hizmet üretimlerini Türkiye dışında gerçekleştiren kişi ve kurumlar Türkiye’de mukim kişi veya kurumlardan yine Türkiye’de yayınlanmak üzere dijital hizmet sunduklarında ve ürettiklerinde bu hizmetten yine Türkiye’de faydalanılmaktadır. 

Verginin kim tarafından beyan edileceği hususuna ise 3065 sayılı Kanun’un 9. Maddesinde yer verilmiştir. Türkiye’de işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi bulunmayanlardan alınan hizmetler dolayısıyla, alıcının sorumlu sıfatı ile KDV beyanında bulunmasını gerekmektedir (bu beyanname türüne KDV2 denilmektedir).

Bu noktada ortaya çıkan sorunlardan birisi de Dijital Hizmetler Vergisi’nin KDV matrahına dahil edilip edilmeyeceğidir.

Dijital hizmet vergisi, bedelin içerisinde yer aldığından ve belgede ayrıca gösterilmediğinden burada verginin vergilendirilmesi sorunu karşımıza çıkmaktadır.

7194 Sayılı Kanunun konaklama vergisini düzenleyen 9. maddesinde, Konaklama Vergisi, konaklama tesislerince düzenlenen fatura ve benzeri belgelerde ayrıca gösterilir ve bu vergi katma değer vergisi matrahına dahil edilmez şeklinde bir özel hüküm yer almıştır. Ancak 7194 Sayılı Kanun’un 4. Maddesinin 7. Fıkrasında belirtilen ‘Dijital hizmet vergisine ilişkin istisna ve muafiyetler, ancak bu Kanuna hüküm eklenmek veya bu Kanunda değişiklik yapılmak suretiyle düzenlenir. Diğer kanunlarda yer alan istisna veya muafiyet hükümleri bu vergi bakımından geçersizdir’ hükmü uyarınca Dijital Hizmet Vergisi açısından katma değer vergisi matrahına dahil edilmesi gerektiği sonucuna varılabilmektedir.